محوطه سازی ویلا
محوطه سازی ویلا
چکیده
در هر ویلایی محوطه ویلا اولین فضایی است که در هنگام ورود دیده میشود و زیبایی آن تاثیر روانی زیادی بر انسان دارد. همچنین شاخصه ای است که به ویلا روح می‌بخشد و آن را با صفا و خاص میکند. در این مقاله سایت آرشیتکت مجید بختیاری به نکات مهی در زمینه محوطه سازی ویلا خواهد پرداخت.
آنچه در محوطه سازی ویلا مدنظر قرار میگیرد، ایجاد فضای دلنشین و روحیه بخش متناسب با سبک طراحی ویلا است. در طراحی محوطه ویلا با گیاهان متنوع متناسب با شرایط اکولوژی منطقه مانند تغییرات دما، میانگین دمای منطقه مورد توجه قرار میگیرد. استفاده از آلاچیق، نهر، استخر، چیدمان جعبه‌های گل از مواردیست که در محوطه سازی یا در کل طراحی ویلا مورد توجه قرار میگیرد.
مقدمه
طراحی یک ویلا شامل طراحی فضاها، حجم، نمای ساختمان و در نهایت طراحی محوطه یا محوطه سازی ویلا میشود.
در محوطه سازی باغ و ویلا رنگها اولین المانهایی هستند که بطور مستقیم و غیرمستقیم در یک نگاه مرکز توجه افراد میشود.
بنابراین در طراحی محوطه ویلا بسیار مهم است.
رنگ میتواند با گیاهان یا المان‌های موجود در حیاط ویلا مانند سنگ فرش، دیوارها یا نرده‌ها و آبنما و غیره به حیاط اضافه شود.
نکته مهم در استفاده از رنگها:
رنگ باعث جلب توجه بسیار زیادی از مقابل چشمان افراد دارد.
برای مثال اگر از جعبه گل یا گلهای سفید استفاده میکنید باعث میشود سایر بافتهای گیاهی کمتر در نظر ما جلوه کنند.
اما اگر قصد ایجاد یک کانون توجه در طراحی حیاط ویلای خود دارید، گزینه مناسبی است.
خطوط موجود در محوطه سازی حیاط ویلا معرف ساختار و نوع فضاسازی حیاط ویلا و منظره آن می‌باشد.
در حالی که خطوط منحنی یک ظاهر غیررسمی‌به حیاط ویلای شما می‌دهند.
از خطوط عمودی می‌توان برای بالا کشیدن چشم و ایجاد فضای بزرگتر استفاده کرد.
برای افزودن خطوط عمودی به یک حیاط می‌توان از درختان بلند استفاده کرد.
خطوط افقی باعث میشود با کشیدن چشم در امتداد زمین، فضای بزرگتر شود .
به طور کلی بافت با گیاهان به باغ اضافه میشود.
با این حال، بافت نیز میتواند با استفاده از مواد سخت مثل سنگ فرش یا صخره‌های مصنوعی در برکه‌ها و حوضها ایجاد شود.
بافت گیاه به ظرافت یا درشت بودن، زبری یا نرمی، سنگینی یا سبکی یک گیاه خاص اشاره دارد.
گلها، برگها همه دارای بافت هستند.
استفاده از گیاهان با بافتهای مختلف راهی عالی برای ایجاد تنوع در محوطه سازی حیاط ویلا است.
هنگامی‌که واژه فضای سبز را می‌شنویم، عموما ناخود آگاه ذهنما به سمت فضاهای سبز شهری در پارک‌ها، بلوار‌ها و یا میادین که دارای گل کاری، چمن کاری و درختچه‌های زینتی هستند، می‌رود اما چیزی که در طراحی فضای سبز ویلا در مورد آن صحبت می‌کنیم کمی‌متفاوت از آنچه که در ذهن داریم است.
برای طراحی فضای سبز ویلا و محوطه سازی حیاط ویلا عوامل مختلفی دخیل هستند و بر سبک و شیوه طراحی تاثیر می‌گذارند. محوطه سازی ویلا میتواند از بخش‌های متنوعی تشکیل شود و فضای سبز زیر مجموعه محوطه سازی است، به طور عامینانه تر اگر بگوییم، اصطلاحا طراحی فضای سبز در دل محوطه سازی ویلا قرار میگیرد.
در قدم اول برای شروع طراحی فضای سبز ویلا باید تصمیم بگیریم که چه میزان از محوطه ویلا و باغ قرار است به فضای سبز اختصاص داده شود. همانطور که گفتیم، در محوطه ویلا المان‌های زیادی از جمله زمین بازی، آلاچیق، آبنما، برکه، اتشکده و… وجود دارد پس ابتدا باید تصمیم بگیرید چه درصدی از حیاط ویلا را به فضای سبز اختصاص می‌دهید.
محوطه فضای سبز باغ ویلای شما میتواند از گیاهان و درختان تزئینی تشکیل شود و یا از گیاهان خوراکی و درختان میوه و سبزیجات باشد و یا اینکه تلفیق هردو باهم هیچ منافاتی ندارد. باز هم شما هستید که تعیین کننده این موضوع می‌باشید.
هر گیاهی شرایط پرورش و نگهداری متفاوتی دارد که شما باید به انتخاب گیاهان مورد در نظر خود و پرورش آن‌ها در کنار یکدگیر توجه داشته باشید و همینطور شرایط اقلیمی‌و آب و هوایی منطقه ویلا را نیز در نظر داشته باشید تا هزینه محوطه سازی خود را در مسیر درستی صرف کنید .
دقت داشته باشید که در جانمایی فضای سبز جایی کافی و مناسب برای رشد گیاهان را در نظر بگیرید.
باید توجه داشت که وقتی از حیاط برای غذا خوردن استفاده میشود، باید به آشپزخانه دسترسی داشته باشد. باید از طریق مکان یابی مناسب فضاها و استفاده از فضای سبز و محوطه سازی از دید عابران و همسایگان محفوظ بماند. استفاده از آبنما نیز در چنین فضاهایی الزامی و در کل به زیباتر شدن پروژه ساخت ویلا منجر میشود. حیاط بازی ویلا: ا ین حیاط برای بازی بچه‌ها و برای فعالیتهایی که در حیاط نشیمن امکان آن وجود ندارد استفاده میشود. این حیاط میتواند مجاور بخش حیاط نشیمن نیز قرار بگیرد و هم چنین به اتاق نشیمن راه داشته باشد.
در محوطه سازی ویلا، در ابتدا باید با توجه به پتانسیل‌های زمین محوطه ویلا و همینطور خواسته کارفرما یک پلان برای حیاط ویلا ترسیم کنیم.
شروع طراحی پلان محوطه ویلا با نقشه برداری از محوطه ویلا آغاز میشود که این مرحله یک اقدام بسیار مهم به ویژه در زمین‌ها و محوطه‌های بزرگ است که نباید آن را سرسری گرفت.
استخر، آلاچیق، پیاده راه‌ها، حصارهای تزئینی، آبنما، نیمکت و نشیمن و همچنین نورپردازی‌ها و شبکه‌های آبیاری در پلان حیاط ویلا جانمایی می‌شوند.
ما به دنبال تحقق اهداف بسیاری دست به طراحی محوطه می‌زنیم قطعا یک مسیر سازی اصولی و حساب شده که دسترسی به تمامی‌فضاهای محوطه را برای ساکنین سهل و آسان میکند ثمره یک کار خوب است .
همانطور که گفتیم هدف اصلی از مسیرسازی محوطه ویلا ارتباط و اتصال بین تمامی‌قسمت‌های محوطه ویلا است. در یک مسیر سازی اصولی و دقیق شما از کلیه فضاها بهترین و بیشترین استفاده را خواهید داشت.
مسیرهای سواره :
مسیرهای سواره به مسیرهای طراحی شده از درب ورودی اصلی تا پارکینگ ویلا جهت عبور و مرور وسایل نقلیه گفته میشود. در ویلاهای لوکس با محوطه ی بزرگ که معمولا از چند پارکینگ برخوردار هستند بهتر است مسیرهای سواره عریض تری طراحی شوند تا چند خودرو درکنار یکدیگر به راحتی عبور کنند دربرخی از پروژه‌های بزرگ طراحی و ساخت ویلا طراح با دست باز تری عمل میکند و مسیرهای ورود و خروج سواره را به صورت کاملا مجزا طراحی میکند .
مسیرهای پیاده :
مسیرهای پیاده راههای طراحی شده در محوطه باغ ویلا هستند که با هدف ارتباط و دستیابی افرادپیاده به تمامی‌فضاهای محوطه از جمله استخر، آلاچیق و ساختمان اصلی ویلا و مسیرهای مخصوص پیاده روی طراحی می‌شوند مسیرهای پیاده با توجه و بر اساس فضاهای مختلف و المان‌های به کاررفته در طراحی ویلا ایجاد میشود.
طراحی کف حیاط ویلا :
یکی از اصلی‌ترین بخش‌ها در طراحی محوطه ویلا، طراحی کف حیاط ویلا است. کفسازی حیاط ویلا با استفاده از متریال‌های مختلف انجام میشود که انتخاب آن به سلیقه مالک و بودجه مدنظر مالک بستگی دارد. با داشتن ایده‌های خلاقانه می‌توانید یک محوطه ویلایی زیبا و شیک، طراحی کرد. طراحی کف حیاط از نظر متریال در انواع مختلفی انجام میشود که عبارتند از:
کف سازی حیاط با سنگ
کف سازی حیاط با بتن
کف سازی حیاط با چوب
کف سازی حیاط با سرامیک
کفسازی حیاط با گرانیت
محوطه سازی ویلاهای کوچک :
با طراحی محوطه می‌توان فضای ویلاهای کوچک را بزرگتر و برجسته‌تر نشان داد. برای این منظور مهم است که طراحی توسط یک فرد با تجربه و متخصص انجام شود. اصول محوطه سازی ویلاهای کوچک باید به صورت زیر انجام شود تا فضایی آرامش بخش با چشم‌انداز زیبا داشت:
تقسیم بندی متناسب فضا برای کاربردهای مختلف مانند:
آلاچیق، کاشت گل، کاشت درختان میوه
چیدمان فضاها به صورت مینیمال
نورپردازی مناسب
استفاده از آبنمای دیواری
انتخاب کفپوش بتنی
طراحی حیاط ویلایی ایرانی :
از ویژگی‌های اصلی در طراحی ویلایی ایرانی می‌توان به فضای سرسبز، حوض، بالکن‌ها با نرده‌های چوبی، گل و گیاهان و دیوار آجری را نام برد. برای طراحی بخش‌های مختلف حیاط ویلایی ایرانی می‌توان نکات زیر را به‌کار برد:
محل نشیمن و استراحتگاه :
برای طراحی این بخش می‌توانید از آلاچیق چوبی یا نیمکت‌های سنتی چوبی استفاده کنید. همچنین یکی دیگر از ایده‌هایی که می‌توان در طراحی حیاط ویلایی ایرانی استفاده کرد، انتخاب یک صندلی تابی در گوشه بالکن یا حیاط است که باعث القای حس خوشایند و نوستالژی میشود.
انتخاب حوض یا آبنما :
طراحی و ساخت یک حوض یا آبنما با سرامیک‌های آبی، نماد ویلاهای ایرانی است که معمولا در وسط حیاط قرار می‌گیرند. وجود این حوض همراه با ماهی‌های قرمز کوچک در وسط حیاط ویلا باعث نشاط و حس سرزندگی میشود.
طراحی دیوار ویلا :
یکی از ویژگی حیاط‌های ویلایی ایرانی، طراحی منحصر بفرد دیوارها است که می‌توان با ایده‌های خلاقانه مانند گلدانهای دیواری و بصورت کاهگلی طراحی کرد.
کفپوش حیاط ویلای ایرانی :
معمولا برای حیاط ویلاهای ایرانی از کفپوش‌های آجری به رنگ قرمز، قهوه‌ای و در مدل‌های مثلثی، مربعی و لوزی طراحی میشود.
چگونه محوطه ویلایی خود را عملکرد گرایانه بسازیم ؟
توجه به اقلیم منطقه مورد نظر:
درنظر گرفتن شرایط آب و هوایی منطقه کمک بسیاری در جلوگیری از هدررفتن منابع مالی میکند.به طور مثال شرایط آب و هوایی منطقه مشخص میکند که چه نوع پوشش گیاهی در آن منطقه قابلیت رویش ورشد را دارد.
استفاده ترکیبی از پوشش گیاهی، آبنما و فضاهای مسقف یا نیمه مسقف (آلاچیق و یا پرگولا):
این ترکیب سه گانه به صورت معجزه آسایی باعث کاهش مصرف انرژی در معتدل سازی شرایط آب هوایی محوطه میشود.
استفاده از سیستم آبیاری هوشمند :
در این نوع سیستم توزیع آب مستقیما برروی ریشه گیاه طبق یک برنامه زمان بندی شده انجام میگیرد که به نوبه خود تاثیر به سزایی در کاهش استفاده از منابع انسانی و محیطی دارد.
اجرای چمن مصنوعی :
گرچه در وهله اول به نظر میرسد که اجرای چمن مصنوعی مغایر با منابع دوستدار طبیعت باشد اما در واقعیت اجرای این نوع آیتم در دراز مدت نقش به اجرای چمن مصنوعی : گرچه در وهله اول به نظر میرسد که اجرای چمن مصنوعی مغایر با منابع دوستدار طبیعت باشد اما در واقعیت اجرای این نوع آیتم در دراز مدت نقش به سزایی در کاهش استفاده از منابع مالی و انسانی برای نگهداری، زهکشی، آبیاری و… دارد.
طراحی و اجرای دسترسی‌های آسان از ورودی اصلی محوطه به سمت ورودی ساختمان:
اجرای دسترسی‌های پیچیده خود منجر به استفاده از متریالی بیشتر برای کف سازی و گاها از بین بردن پوشش گیاهی منطقه میگردد .
نتیجه گیری
همان طور که اشاره کردیم در طراحی محوطه ویلا نیازمند توجه به اصول مختلفی است که شامل هماهنگی با محیط طبیعی، ایجاد مسیرهای پیاده منحنی، انتخاب گیاهان مناسب، ایجاد فضاهای کاربردی و زیبا، طراحی آلاچیق با سایبان و مدیریت منابع طبیعی می‌باشد. در کل، طراحی محوطه ویلا باعث ایجاد یک فضای زیبا، کاربردی و ارامش‌بخش میشود که با موازات معماری کلی ویلا، به ساکنان امکان استفاده بهینه از فضاها و تجربه لذت‌بخشی از محیط زندگی را فراهم میکند .
